Antologia polsko-niemiecka pod redakcją Stephana Strouxa

Czy możliwy jest świat bez przemocy? Czy kiedy konflikt już wybuchnie, może się naprawdę skończyć? Czy przemoc może zapobiec większemu złu i czy będzie wtedy usprawiedliwiona? Jakie zło jest większe od przemocy? W opowiadaniu Wojciecha Jagielskiego „Na rozstaju” poznajemy życiorys Janusza Walusia, zabójcy komunistycznego lidera czarnej większości w RPA, Chrisa Haniego. Historia Walusia, potomka kresowej rodziny, emigranta z komunistycznej Polski, który w RPA znalazł nową ukochaną ojczyznę, pokazuje, jak działa mechanizm reprodukcji przemocy i jak trudno jednoznacznie ocenić tych, którzy stali się jej narzędziem. To być może tekst najlepiej ilustrujący dylematy zawarte w tytule antologii. A inni autorzy? Tokarczuk sięga do rodzinnych wspomnień, by opowiedzieć o kobiecie, która chcąc kochać mężczyznę, musiała zdradzać swój kraj. Volker Braun przywołuje atmosferę pogranicza polsko-niemieckiego po upadku komunizmu. Silke Scheuermann pisze o przemocy, która może się pojawić w relacjach między matką a córką. Salinia Stroux przedstawia dramatyczną sytuację imigrantów z Azji, którzy na wyspie Lesbos czekają, aż otworzy się przed nimi brama Europy.

„Prawdziwy koniec wojny jest przed jej początkiem” to zbiór znakomitych i poruszających tekstów. Czołówka polskich i niemieckich pisarzy różnych pokoleń pokazuje się od najlepszej strony.