Jedno z najwspanialszych osiągnięć współczesnej historiografii, arcydzieło historycznej rekonstrukcji i międzynarodowy bestseller. Oparta na słynnym procesie sądowym, odkryta w źródłach niezwykła historia ukazuje losy Martina Guerre’a, jego żony Bertrande de Rols i Arnauda du Tilha, który podszywa się pod Martina w czasie jego długiej nieobecności. Stała się ona inspiracją dla francuskiego filmu „Le Retour de Martin Guerre” (z Gérardem Depardieu i Nathalie Baye w rolach głównych, reż. Daniel Vigne, 1982) oraz przeniesionej w czasy po wojnie secesyjnej wersji amerykańskiej zatytułowanej „Sommersby” (z Richardem Gere’em i Judie Foster, reż. Jon Amiel, 1993).

Dlaczego piękna Bertrande rozpoznała w oszuście swojego męża? Jak doszło do ujawnienia mistyfikacji? Co się stało, gdy do wsi powrócił prawdziwy Martin? Jak podchodzono do kwestii małżeństwa, porzucenia rodziny i zdrady? Jak potwierdzano tożsamość osoby? Jak wyglądał proces sądowy i zeznania świadków? Na te wszystkie pytania czytelnik znajdzie odpowiedź w tej porywającej, napisanej literackim językiem mikrohistorii ukazującej życie codzienne i mentalność ludzi zamieszkujących szesnastowieczną francuską wioskę Artigat.