Tajemnice Poznania – prasowy film rysunkowy z lat 1948 – 1949.

Niniejsza publikacja to pierwszy w historii polskiej komiksografii przykład edycji prasowego serialu obrazkowego z końca lat ‘40 ubiegłego wieku wraz z tekstami analitycznymi.

Prezentowany serial Tajemnice Poznania ukazywał się od 16 grudnia 1948 do 6 lutego 1949 w „Expressie Poznańskim”, popołudniowym dzienniku wydawanym wówczas w stolicy Wielkopolski. Autor tekstu i scenariusza pozostaje nieznany, ilustratorem zaś był młody, późniejszy rysownik satyryczny niemal przez całe życie związany z Poznaniem, Henryk Derwich.

Publikacja tego serialu prasowego wydaje nam się istotna z kilku powodów. Po pierwsze, pragniemy pokazać, że również komiks czy ilustrowane seriale prasowe, zwane wówczas. „filmami rysunkowymi”, stanowić mogą ciekawe źródło dla badań nad historią, kulturą popularną oraz historią kultury. Prezentacja takich odczytań komiksu i seriali rysunkowych stanowi jeden z głównych celów działań Projektu Centrala – Sztuka Komiksu Europy Środkowej.

Po drugie, Tajemnice Poznania stanowią ciekawy przykład serii, która swą treścią wyłamywała się z oficjalnego nurtu pokazywania historii drugiej wojny światowej, który obowiązywał dziennikarzy i publicystów w ówczesnej prasie oficjalnej. O tych aspektach szeroko piszą Adam Rusek i Justyna Czaja w tekstach załączonych do niniejszej publikacji.

Po trzecie wreszcie, Tajemnice Poznania stanowią wczesny etap twórczości Henryka Derwicha, jednego z ciekawszych rysowników i satyryków z czasów PRL, po którym spuścizna znajduje się obecnie w Bibliotece Uniwersyteckiej w Poznaniu. Sądzimy, że twórczość Henryka Derwicha oraz innych satyryków polskich warta jest większego zainteresowania oraz podjęcia badań.