„Powstali 1863” to barwna opowieść o powstaniu styczniowym.

Szesnastoletni Stefan Bryk z grupą przyjaciół ucieka ze szkoły, by walczyć o wolność ojczyzny i nieoczekiwanie staje się bohaterem.

Siedemdziesięcioletnia Eufemia ze swymi szalonymi przyjaciółkami rzuca się w konspiracyjną pracę niczym młoda mężatka w wir życia towarzyskiego. Starsze damy zbierają pieniądze, biżuterię, organizują pomoc rannym i aprowizację dla powstańczej armii. Nie boją się dywersji i przemytu broni. Gorące głowy chłodzi młoda i piękna Marianna.

„Powstali 1863” Elżbiety Szczęsnowicz to książka znaleziona w pamiętniku – w sensie dosłownym. Inspiracją dla niej stały się „Moje wspomnienia z 1863” napisane przez Stefana Brykczyńskiego, które po ukazaniu się szybko zyskały ogromną popularność. Opisany przez niego świat został wzbogacony przez autorkę o środowisko kobiet działających na rzecz powstania, w którym postaci fikcyjne przeplatają się z autentycznymi.

Ppor. Stefan Brykczyński ur. 1847. Jako uczeń Instytutu Szlacheckiego w Warszawie brał udział w manifestacjach patriotycznych 1861 roku, za co został usunięty ze szkoły. Trafił do walczących na Lubelszczyźnie oddziałów powstańczych.

Skazany na zesłanie na Syberię, ułaskawiony za uratowanie życia rosyjskiemu żołnierzowi.

Zmarł w 1934 roku w Przytulisku Weteranów 1863 r. w Krakowie.