Geniusz i szaleństwo

Porywająca literacka biografia pióra znakomitego historyka i pisarza, laureata Nagrody Goncourtów Tytan zmagający się ze słabością, bezwładem i zacofaniem swego ogromnego imperium. Olbrzym górujący wzrostem nad otoczeniem, mocarz łamiący w rękach podkowy, ulega prymitywnym instynktom. Prostak w obyczajach znajdujący upodobanie w obżarstwie, pijaństwie, rozpuście i błazenadach, rozmiłowany w europejskiej cywilizacji, do której przemocą chce wprowadzić Rosję. Jowialny towarzysz biesiad i bezwzględny autokrata bez wahania przelewa krew poddanych, własną ręką zadaje śmierć zbuntowanemu synowi. Ów władca niezmierzonego kraju uprawia wiele zawodów, umie posługiwać się kompasem, siekierą cieśli i katowskim toporem. Potrafi budować okręty i wyrywać zęby. Wojuje kosztem tysięcy ludzkich istnień z Turkami i Szwedami, poświęca życie tysięcy, wznosząc na moczarach nową stolicę. Owładnięty obsesją uczynienia europejskiego mocarstwa z biednego i zacofanego kraju, obala je z niewiarygodną zaciekłością, obcinając brody i głowy, narzucając swym rodakom europejskie stroje i poglądy. Przeprowadza radykalne reformy, tworzy regularną armię i flotę, kładzie podwaliny przemysłu, buduje drogi, zakłada szkoły, unowocześnia rolnictwo za cenę zniewolenia narodu, wydanego na łup skorumpowanej biurokracji.

Gdyby nie świadectwa historyczne, można by sądzić, że car Piotr I Wielki jest mitycznym tworem ludowej wyobraźni, nie zaś autentyczną postacią z krwi i kości.